Geer van Velde, ‘Intérieur – Extérieur’, circa 1955
Parijs, 14 september 2021 – Galerie de la Présidence in Parijs presenteert ‘Geer van Velde – Contemplation Works’. Deze nieuwe tentoonstelling omvat zes olieverfschilderijen en twintig werken op papier en is geopend van 20 september t/m 30 oktober 2021.
Biografische referenties
De Nederlandse kunstenaar Geer van Velde (1898-1977) en zijn broer Bram leerden eerst het vak van schilder-decorateur, maar al snel waren zij ervan overtuigd dat het kunstenaarschap hun ware roeping was. In 1925 vestigden de twee broers zich in Parijs en begonnen hun leven als bohémien en straatarme kunstenaar. In 1937 raakt Geer van Velde bevriend met Samuel Beckett, die hem een eerste tentoonstelling bezorgt in de gloednieuwe Londense galerie van Peggy Guggenheim. In de zomer van 1938 verhuist Geer van Velde met zijn vrouw naar Cagnes-sur-Mer, met uitzicht op de Middellandse Zee. Tijdens de zes jaar die hij in dit dorp doorbrengt, ontwikkelt Van Velde de elementen van zijn toekomstige werk met een steeds abstracter formeel vocabularium. Hij creëert zijn composities van ruimte en licht volgens regels die stap voor stap duidelijker worden. In 1944 keert de kunstenaar terug uit Parijs en vestigt zich in Cachan, waar hij tot aan zijn dood in 1977 verblijft. Het thema van de ateliers werd het essentiële onderwerp van zijn werk, een nieuwe bron van inspiratie, een nieuw licht. Het is de plaats bij uitstek van de intimiteit van de schilder met zijn schepping. Van 1946 tot 1952 werd het werk van Geer van Velde getoond door Galerie Maeght.
Enkele tentoonstellingen
- 1966 Parijs, Musée Galliera
- 1971/81/98 Amsterdam, Kunsthandel M.L. de Boer
- 1982/89/93 Parijs, Galerie Louis Carré et Cie
- 1986 Albi, Musée Toulouse-Lautrec
- 1991 Parijs, Centre Georges Pompidou, cabinet d’Art graphique 1992 Pontoise, Musée Tavet
- 2000 Antibes, Musée Picasso; Colmar, Musée Unterlinden 2010 Lyon, Musée des Beaux-Arts
Zes olieverfschilderijen op doek
In het werk ‘Intérieur – Extérieur’ uit circa 1955, is de abstractie bijna volledig, tot in het extreme geschematiseerd.
Verticaliteit, ritmes en verfijnde tonen zijn allemaal aanwezig.
In deze partituur reconstrueert de kunstenaar het atelier met zijn licht en zijn schaduwpartijen.
De voorstelling van het atelier wordt ontleed en opnieuw samengesteld in een kruisvormige constructie. Het schilderij werd zijn eigen onderwerp.
Subtiele verschillen in lichttinten verdelen de achtergrond in lichtgevende rechthoeken waarop vormen en kleuren, lijnen en texturen zijn aangebracht.
Een lichte beweging en een gevoelig evenwicht animeren dit geheel.
Pierre François Moget, expert van de kunstenaar, zegt: “In deze kleurrijke compositie behoudt Geer van Velde nu alleen nog de beleefde ervaring van licht en ruimte uit de werkelijkheid”.
Geer van Velde, ‘Compositie’, circa 1945
Twintig werken op papier
Gouache en aquarel op papier in het geschilderde werk van Geer van Velde – door Pierre François Moget
Na één of twee schetsen in potlood, koos Geer van Velde de meest bevredigende om in kleur uit te werken in gouache, aquarel of pastel. Tot het einde van de jaren veertig was dit werken met gouache voor hem een “voorstudie”. Deze moest uitmonden in een uniek olieverf op doek, in een reeds voorzien formaat.
Deze voorstudie op papier werd dus vervolgens getrouw gereproduceerd en vergroot op doek met behulp van een raster en de kleuren werden gerepliceerd. Gouachewerken en tekeningen die niet voor dit doel werden gebruikt, werden zorgvuldig bewaard in stapels op tafels om te gebruiken voor toekomstige studies.
Tegen het begin van de jaren vijftig verdween het rastersysteem van de reproductie en werd het vervangen door “compositie”, die werd aangeleerd en geïntegreerd na verschillende studies op papier over hetzelfde onderwerp. Gouache is niet langer een voorbereidend project maar wordt een vorm van mentale oefening die Geer toelaat het motief rechtstreeks met houtskool op het doek over te brengen. Het sjabloon ligt nu alleen nog op tafel als een leidraad, een herinnering aan het oorspronkelijke project.
Deze eerste olieverf op doek was vaak slechts een transcriptiestap op klein of middelgroot formaat die gevolgd werd door een groot “definitief” formaat.
Het proces was echter niet vastomlijnd en een groot formaat gouache kon bijvoorbeeld de verwachte kleine olieverf vervangen of gouaches studies konden worden afgewisseld tussen twee olieverfschilderijen op doek.
Geer van Velde’s creatieve vrijheid was totaal, de tijd (chronos) werd afgeschaft. Het doel was zoals hij zei: “de vorm te vinden”, de kleuren, het licht en de ruimte tussen de vormen.
Het is dan ook in deze veelvuldige steeds abstractere en ruimtelijker studies dat Geer van Velde het onderwerp van zijn schilderijen creëerde door zich van de compositie te bevrijden.
Op doek is de vraag alleen picturaal.
De door Galerie de la Présidence gepresenteerde gouaches getuigen van zijn intense creatieve momenten en hun evolutie van 1937 tot 1963.
Over de galerie
Galerie de la Présidence werd in 1971 in Parijs opgericht door Françoise Chibret-Plaussu, die nu samenwerkt met haar dochter Florence. In de tegenover het Elysée gelegen galerie is permanent een selectie van 20ste-eeuwse meesters te zien. Hiertoe behoren Boudin, Cross, Derain, Dubuffet, R. Dufy, Gleizes, Gromaire, Guillaumin, Marquet, Signac, Vlaminck en Vuillard. Françoise Chibret-Plaussu heeft de Catalogue raisonné van de olieverfschilderijen van Marcel Gromaire verwezenlijkt (gepubliceerd in 1993) en de galerie bereidt momenteel de Catalogue raisonné van zijn aquarellen voor. Galerie de la Présidence organiseert regelmatig tentoonstellingen en retrospectieven. In de afgelopen twintig jaar onder andere over Giacometti & Gruber, Albert Marquet, Maurice de Vlaminck, Paul Signac, H.E. Cross en zelfs Marcel Gromaire, met telkens een tentoonstelling van meer dan 50 werken en een begeleidende catalogus. De galerie neemt deel aan verschillende kunstbeurzen: BRAFA, TEFAF, de Salon du dessin en Fine Arts Paris.
Bezoekadres:
Galerie de la Présidence
90 rue du Faubourg Saint-Honoré
75008 Parijs, Frankrijk
Nadere informatie:
www.presidence.fr
Noot voor de redactie
Link naar de Engelse persmap met afbeeldingen: Eng Geer van VELDE – DP-2
Link naar de Franse persmap met afbeeldingen: Geer van VELDE – Dossier de presse
Voor nadere informatie:
Galerie de la Présidence | Florence Chibret-Plaussu | 90 rue du Faubourg Saint-Honoré, 75008 Parijs, Frankrijk
T +33 1 42 65 49 60 | contact@presidence.fr
Art Content | Denise Hermanns & Jeanette Gerritsma
T +31 (0)30 28 19 654 | info@artcontent.eu
